anadolu neolitiğini belgesel filmle anlatmak...
neolitiğin serüveni
Bilim, Neolitik dönemi kültür tarihinin başlangıç aşaması olarak tanımlıyor. Yani avcı-toplayıcı insan topluluklarının yerleşik hayata geçmelerinin tarihi.
Anadolu ilk yerleşimlerin oluştuğu “çekirdek” bölgeler ve doğudan batıya binlerce yıl süren gelişme ve yayılmanın coğrafyası olarak son 20 yıldır bilim insanlarına pek çok bilgi ve bulgu sunmaya devam ediyor.
Neolitiğin Anadolu’ daki çekirdek bölgelerine, binlerce yıl hüküm sürdüğü mekanlara ve zamanlara gidilecek, bilim insanlarının onlarca yıldır adım adım devam eden keşiflerinin süregiden uğraşlarına tanıklık edilecekti.
Yollara çıkıldığında bildiklerimizin üstüne eklenecek pek çokbilgi, soru, yanıt olacaktı kuşkusuz, sorular birikmişti.
İnsanlığın ilk yerleşik hayata geçtiği dönemlerden kalanlar, birlikte yaşamaya dair hangi ipuçlarını bırakmışlardı. Doğa ve barındırdığı canlı hayat ile nasıl ilişki kurmuşlar, ona nasıl davranmışlardı. O başlangıç zamanlardan yürüyüp gelen ‘uygarlaşma’ neyi eksiltmiş neyi çoğaltmıştı. Bugün insanlığa, ‘başka bir dünya mümkün mü?’ sorusu için söyleyecekleri var mıydı? Yapım ekibi kendini belgesel filme bu sorularla dahil etti.
Belgesel filmde üç serüven iç içe örüldü. Neolitiğin Anadolu’da binli yıllar içindeki serüveni. Bilim insanlarının bu serüveni bilinir kılmak için alanda, laboratuvarlarda, uzun erimli masa başı çalışmalarla devam eden serüvenleri. Belgeselci ekibin; birbiri ile tarifli bu iki serüvenin izini sürmek, anlamak ve izleyicilerle paylaşmak için kat ettiği serüven. Çekim süreci yönetmen Enis Rıza’nın bu tasarımı doğrultusunda şekillendi.
Belgesel film Anadolu Neolitiği ve Avrupa’ya yayılımını M.Ö. 12 500 - M.Ö. 5 500 arasında ele alıyor. 2020 itibarı ile bilimin Anadolu Neolitiği için verdiği zaman aralığı böyle.
Yapımın, Anadolu Neolitiği ve Avrupa’ya yayılımını tüm Türkiye coğrafyasında her yörenin - her dönemin uzmanlarının danışmanlığında işleyen ilk kapsamlı yapım olduğunu söylemek abartılı olmaz.
Kırk dokuz akademisyen, araştırmacı ile sözlü tarih- aktüel söyleşi formatında çekimler yapıldı. Yirmi yedi kazı çalışanı, yerel halk ve çeşitli yörelerde ekibe katılan on beş stajyer öğrencinin görüşleri kaydedildi. 39 kazı bölgesi-ören yerinde, 27 müze ve laboratuvarda aktüel çekimler yapıldı. Çekim ve kurgu 4K teknolojisi ile 4 kameralı olarak gerçekleştirildi. 35 bin km. yol yapıldı. Aktüel çekimler yanında geçmiş onlu senelerin arşivlerine ulaşıldı. 132 dk. olan film Türkçe ve İngilizce, Fransızca alt yazılı dillerde ve internet versiyonlarıyla gerçekleştirildi.
